Khổ Qua còn có tên gọi khác là mướp đắng, quả và lá có nhiều chất dinh dưỡng, được dùng để ăn sống, nấu canh, ăn lẫu, nhồi thịt,..Vào ngày cuối năm, khổ qua nhồi thịt là món ăn hiện diện khắp mọi gia đình, với hi vọng rằng những điều khó khăn, vất vả của năm cũ sẽ qua đi để năm mới gặp nhiều điều may mắn, thuận lợi hơn…Cây khổ qua rất dễ trồng và chăm sóc. Trong bài viết hôm nay Vườn Nhà Kim xin chia sẻ bài viết hướng dẫn cách trồng khổ qua đơn giản tại nhà.
1. Đặc điểm của khổ qua
Cây khổ qua là cây sống ở vùng nhiệt đới, được trồng rộng rãi ở Ấn Độ, Pakistan, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan, philippine, Malaysia, Indonesia, Nam Phi, vùng Caribe…Là loại dây leo, thuộc họ bầu bí, lá có lông, hoa vàng, quả có u sần sùi, hạt quả chín có màu đỏ, quả có vị đắng, thuộc loại đắng nhất trong các loại rau quả, cây được trồng bằng hạt.
2. Công dụng của khổ qua
Khổ qua có chứa rất nhiều sinh tố và khoáng chất tốt cho sức khỏe như protein, lipit, cacbon hydrat, canxi, kali, magie, sắt…Có tác dụng như tăng cường khả năng miễn dịch, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2, cải thiện thị lực, hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, thanh nhiệt giải độc, hỗ trợ phòng chống ung thư.
3. Chuẩn bị dụng cụ, đất, giống để trồng khổ qua
Chuẩn bị dụng cụ: Để trồng khổ qua bạn chuẩn bị các dụng cụ như chậu hoặc thùng xốp có lỗ thoát nước. Que tre hoặc que gỗ, dây thép để làm giàn cho cây. Dao, kéo.
Chuẩn bị đất: Khổ qua phù hợp với nhiều loại đất khác nhau nhưng kết cấu đất phải tơi xốp, thoáng khí, tốt nhất là loại đất thịt pha cát. Đất phải được cày xới làm sạch cỏ và phơi 15-20 ngày trước khi trồng.
Chuẩn bị hạt giống: Hạt giống bạn có thể tìm mua dễ dàng tại các tiệm bán đồ nông sản, trên các sàn thương mại điện tử. Hoặc bạn cũng có thể lấy hạt từ những quả khổ qua đã chín vàng. Hạt giống yêu cầu phải khỏe mạnh, không bị bệnh và bị lép hỏng. Trước khi đem trồng thì cần phải có biện pháp xử lý hạt giống phù hợp.
4. Cách trồng khổ qua
Cách trồng khổ qua tại vườn nhà
Ngâm hạt khổ qua trong 5-6 giờ bằng nước ấm theo công thức 2 sôi 3 lạnh rồi vớt ra ủ vào khăn ẩm. Sau 24 giờ rửa sạch lớp nhờn ở vỏ rồi ủ lại, khi hạt nứt thì đem gieo ngoài vườn. Đất gieo tốt nhất là đất trộn với phân chuồng hoai mục theo tỷ lệ 2:1. Pha hỗn hợp 40g NPK 16-16-8 + 20g Rovral với 10 lít nước tưới vào bầu đất.
Khi gieo trực tiếp hạt giống xuống vườn bạn cần ngâm ủ hạt giống đến nứt nanh rồi mới gieo. Phủ đất trộn phân hữu cơ mịn, mỏng lên hạt và cho 10-15 hạt Furadan 3H/1 vào hốc để phòng sâu đất, dế phá hại. Sau đó tưới nước đủ ấm thúc đẩy hạt nảy mầm. Khi tưới nước cần tưới bằng bình tưới có vòi sen để không làm hạt trồi lên.
Đặt hạt theo hướng đầu nhọn nứt rồi phủ lên lớp đất mỏng, tưới nước ẩm đất. Sau khoảng 5 ngày hạt giống nảy mầm và vươn cao. Khoảng 3 tuần thì cây cao khoảng 10-15 cm và ra lá 2-3 lá thật.
Cách trồng khổ qua trong chậu hoặc thùng xốp
Hạt giống khổ qua sau khi mua về, hãy đem ngâm trong nước ấm khoảng từ 30-40 độ C trong 6-8 tiếng. Sau đó vớt hạt ra rửa sạch rồi ủ trong khăn ẩm để qua đêm. Hôm sau nhìn thấy hạt đã tách vỏ tức là đã có thể đem gieo trồng được rồi. Những hạt nào không tách vỏ tức là bị hỏng hoặc chất lượng không cao.
Đổ lượng đất trồng đã chuẩn bị vào trong các chậu hoặc thùng xốp đã đục sẵn lỗ thoát nước cần thiết. Sau đó bạn tạo ra các hố nhỏ sâu từ 1-2cm để đặt hạt giống khổ qua vào gieo trồng. Mỗi hố nhỏ cần cách nhau từ 20cm trở lên để không cản trở đến sự phát triển của cây. Sau cùng, bạn thả mỗi hố 2-3 hạt giống Khổ Qua, rồi lấp một lớp đất mỏng lên trên, tưới nước chăm sóc như bình thường. Chỉ sau khoảng 2 tuần là hạt sẽ nảy mầm và hình thành cây non.
5. Cách chăm sóc khổ qua
Sau khi trồng, cần đảm bảo khoảng cách trồng, cây cách cây từ 25 – 30 cm. Tưới nước cho cây thường xuyên đảm bảo độ ẩm phù hợp cho cây phát triển, mùa khô có thể tưới 2 lần/ngày, mùa mưa thì 1 lần/ngày hoặc không tưới.
Khi cây khổ qua có được 4- 5 lá thì cần làm giàn cho cây leo. Có thể làm giàn trước khi cây có tua, có thể thiết kế giàn sao cho phù hợp với không gian trống của nhà bạn. Thường thì làm giàn chữ X và cao 1,2 – 1,5 m.
Khi cây leo giàn đều cần sửa dây để dây phân bố đều giàn và tỉa bỏ nhánh nhỏ, giúp hạn chế sâu bệnh và giúp giàn thông thoáng, để cây nhận được nhiều ánh sáng, tổng hợp nhiều chất hữu cơ nuôi cây.
Trong giai đoạn khi cây bắt đầu nở hoa, bạn có thể nhờ ong bướm thụ phấn cho cây hoặc tự mình làm điều đó để đảm bảo năng suất. Khi hoa đã rụng là lúc quả bắt đầu hình thành, lúc này bạn cần ngắt bớt lá mọc dày trên thân để cây có thể tập trung dinh dưỡng tạo quả.
Trong thời điểm cây sắp ra hoa và kết trái bạn cần bổ sung chất dinh dưỡng, bón thúc liên tục phân ure và phân lân cho cây 1 tuần một lần nhằm kích thích cây mau ra trái và cho năng suất cao.
Cây khổ qua dễ bị các loại sâu gây hại như sâu ăn lá, sâu xanh hay dòi đục lá…Vì thế, hãy thường xuyên bắt sâu, có thể bắt bằng tay hoặc dùng các biện pháp sinh học.
6. Thu hoạch khổ qua
Sau khi trồng khổ qua khoảng 2 tháng là chúng ta có thể bắt đầu thu hoạch, cứ vài ngày là bạn có thể thu hoạch trái để sử dụng cho đến lúc kết thúc mùa vụ.
Trên đây là cách trồng khổ qua đúng kỹ thuật mà Vườn Nhà Kim gởi tới các bạn. Chúc các bạn trồng được loại trái này cho gia đình mình sử dụng.
